vrijdag 1 april 2022

Frittata

Ik kom in mijn blogs altijd weer terug op recepten. Ik ben zelf gek op koken en kokkerellen en probeer altijd van alles uit. In mijn jaren in de tropen heb ik geleerd heel flexibel, maar ook fantasievol te zijn. De projecten en plaatsen waar ik werkte en woonde, lagen bijna altijd ver van grote of hoofdsteden. Ook in de jaren negentig was er in de hoofdstad van een "derde wereld land" (zo werd dat toen nog genoemd), meestal wel westerse voeding men voedingsmiddelen te koop. Verder inlands natuurlijk niet. Ik was vaak al blij als er kaas te koop was. In Papoea Nieuw Guinea waren er wonderbaarlijk veel westerse producten te koop, allemaal geïmporteerd uit Australië of lokaal gemaakt door Australische fabrieken. Maar PNG was daarom ook een duur land om te leven. Behalve als je helemaal als de lokale bevolking ging leven, dan kostte het leven bijna niets. Maar dat betekende veel wild groeiende planten, want vooral in de binnenlanden kan men daar nog leven zoals in de oertijd. Heel tegenstrijdig vaak: aan de ene kant haalde de bevolking hun dagelijkse kost uit de omringende jungle, terwijl 5km verderop de supermarkt vol ligt met westerse producten. 


Maar vaak was er niet veel te koop in plaatselijke winkels. Wel zijn er in de dorpen in tropische landen veel en vaak markten. In Ethiopië bijvoorbeeld, heb ik twee jaar in een dorpje gewoond drie uur rijden van de hoofdstad Addis Ababa. Er waren daar geen supermarkten met westerse producten, dus je kookte en at wat er lokaal te koop was. Meerdere dagen per week was er markt, waar ik mijn groenten kocht. Er zijn veel slagers in Ethiopië, dus vlees, vooral rundvlees, was er ook rijkelijk aanwezig. Maar niet in de mooie sukade of bieflapjes gesneden. De schoongemaakte koe werd in de vroege ochtenduren aan een houten rek gehangen. Je kon maar het beste vroeg een stuk vlees gaan kopen, want dan had je niet alleen eerst keus, maar waren er ook nog geen vliegen. Je wees een stuk aan van de koe dat je wilde hebben en dat kon je eventueel in stukken of lapjes laten snijden. Ik deed dat niet, want vers rundvlees is taai en smakeloos. Bij mij ging het hele stuk (vaak wel twee kilo of meer) in plastic en papier gewikkeld, minstens een week onder in de koelkast. Daarna verwerkte ik het in stoofvlees, biefstukjes en gehakt. Behalve vlees kocht je rijst, meel, pasta, bonen, linzen, zout, suiker en dergelijke los bij de lokale "souk". Maar de souk had ook allerlei andere spullen meestal in blik, zoals tomaten en tomatenpuree, ingeblikt fruit, drankjes, vet en olie. 


Op alle plekken waar ik gewoond heb, heb ik een moestuin bij gehouden. Soms in potten, meestal in de volle grond, heb ik altijd veel groenten zelf kunnen verbouwen. Dat betekent echter dat je ook altijd veel van een groente hebt tegelijkertijd. Dan heb je weer een grote hoeveelheid boontje, dan erwtjes, of juist veel paprika en pepers. Of je komt ineens om in de tomaten! Ik heb een grote hekel aan goed voedsel weggooien, dus er moest altijd wat bedacht worden om 10x achter elkaar dezelfde groente te eten, maar ook 10x op een andere manier klaargemaakt, of om de groente te verwerken en te conserveren. Zo heb ik leren inmaken. Veel stevige groenten kun je heel goed in het zoetzuur inmaken, andere zijn weer geschikt om in te vriezen (als je tenminste een goede vriezer hebt en een constante stroomvoorziening), of je maakt er jam van. Van groenten jam te maken heb ik in Extremadura geleerd. Tegenwoordig zijn de paprikajam en tomatenjam favoriet bij de klanten.

Heb je echter veel groenten die je nog op wilt eten, maak dan eens een frittata. Een frittata is een dikke

omelet met groenten en kaas en kan zowel in de koekenpan als in de oven worden gebakken. Je kunt grote ronde frittatas maken, of juist dikke rechthoekige. Ook lenen ze zich supergoed als borrelhapje, in kleine stukjes, of in muffinvormpjes gebakken.

Het basisrecept dat ik gebruik is:

Voor een koekenpan met een doorsnee 22 of 24cm (voldoende voor 2 personen) of 12 muffinvormpjes

2 grote of 3 middelgrote eieren
75g room (light), melk, crème fraîche of yoghurt
75g kaas, bijvoorbeeld restje geraspte kaas, cottage cheese, blauwe kaas, geraspte kaas, Parmezaanse kaas of een mix hiervan
1/4 cup bloem of zelfrijzend bakmeel.
1/2 eetlepel olie of bakproduct.
groenten, kleingesneden
Een uitje of 2 a 3 bosuitjes, kleingesneden.

  1. Klop de eieren met de room of iets dergelijks goed los. Roer er de kaas of kazen en de bloem of meel doorheen.
  2. Breng op smaak met zout en peper en kruiden.
  3. In de koekenpan fruit je een uitje, voeg de groenten toe en roerbak tot de groente bijna gaar is. 
  4. Maak je één frittata dan verdeel je het eiermengsel gelijkmatig over de groenten. Schud even met de pan en laat de frittata op een zacht vuurtje (eventueel met vlamverdeler eronder) stollen en gaar worden. Je kunt ook een deksel op de pan doen zodat het sneller stolt. Met behulp van een bord of deksel draai je de frittata om en laat je de andere kant bruin worden.
  5. Maak je muffinvormpjes, dan verdeel je het groentemengsel over de cups (wel eerst even invetten). verdeel daarna het eiermengsel erover. Bak ze af in een voorverwarmde over op 200 graden Celsius voor 20 tot 25 minuten. Check met een houten prikker of de binnenkant gestold is. Dit kun je ook in een cakeblik of ander bakblik doen. Bak dan de frittata op 180 graden Celsius voor 30 tot 40 minuten.

Goede combinaties zijn:

  • spinazie, mozzarella en geitenkaas, met basilicum
  • broccoli, oude kaas en beetje nootmuskaat
  • ui, spek, champignons en geraspte kaas
  • gedroogde tomaatjes, chorizo en rozemarijn
  • asperge, ham en roomkaas
  • zalm en roomkaas, met dille
  • gemengde groente met ui en roomkaas en Italiaanse kruiden
  • restje pasta met verse tomaat, salami, zwarte olijf en Parmezaanse kaas
  • courgette met gemalen en verse koriander en roomkaas


Eetgewoontes

Tegenwoordig volgt iedereen vroeger of later wel een dieet. Het leven draait om eten: wat we wel mogen eten, wat we niet mogen eten, hoeveel...